Verwekker
BRMO is een verzamelnaam voor bacteriën met een resistentiepatroon waarbij de regulier gebruikte middelen niet meer gebruikt kunnen worden. Zoals EBSL (extended spectrum beta-lactamase), CPB/CPE (carbapenemase producerende bacteriën), ciprofloxacine en gentamicine resistente Enterobacteriaceae, MRSA (Meticilline Resistente Staphylococcus aureus), VRE (Vancomycine Resistente Enterococ).
Epidemiologie
De prevalentie is verschillend per soort BRMO en afhankelijk van waar de patiënt vandaan komt.
- ESBL dragerschap in de Nederlandse bevolking is 5-10%,
- MRSA, CPB en VRE dragerschap is < 1 %.
- Bij mensen die recent in een buitenlands ziekenhuis zijn geweest is het percentage dragerschap groter.
Wijze van besmetting
- ESBL/CPB verloopt via danwel via feco-orale route, door bv voedsel, gecontamineerd water (in het buitenland) danwel door direct contact met besmette personen of hun directe omgeving.
- MRSA verloopt met name door direct contact met besmette personen of dieren, ook via de lucht.
- VRE via direct contact met besmette personen of hun directe omgeving.
Incubatietijd
Nvt.
Ziektebeeld
In de meeste gevallen betreft het dragerschap met een BRMO, een patiënt kan echter ook een infectie krijgen met een BRMO.
Infectie met een BRMO zijn niet anders dan infecties met een gevoelige variant van de bacterie. Het verschil zit in de behandelopties.
Bij een ESBL en CPB gaat het meestal om een urineweginfectie, gelukkig zijn er vaak nog middelen beschikbaar om patiënten mee te behandelen.
Bij een VRE kan infecties geven bij immunogecompromiteerde patiënten, bv urineweginfectie of een lijninfectie.
Complicaties
Het kan voorkomen dat een patiënt opgenomen moet worden in het ziekenhuis voor de behandeling van een relatief eenvoudige infectie omdat er geen orale middelen meer beschikbaar zijn.
Ook kan het voorkomen dat er geen antibiotische opties meer zijn, dit zien we gelukkig in Nederland (op dit moment nog) zelden.
Kweek
Voor BRMO kan een gerichte kweek worden aangevraagd.
- Voor ESBL, ciprofloxacine/gentamine resistentie
- Er dient altijd een rectumkweek ingestuurd te worden, daarnaast wordt een kweek ingestuurd van de plaats waar een patiënt positief in is bevonden, bv urine.
- CPB
- Er dient altijd een rectumkweek ingestuurd te worden, daarnaast wordt een kweek ingestuurd van de plaats waar een patiënt positief in is bevonden, bv urine.
- VRE
- Voor screening op VRE dient eenmalig een rectumkweek te worden afgenomen
- Voor patiënten in een contactonderzoek of bij controle na positieve bevinding dient op 5 dagen een rectumkweek te worden afgenomen
Het materiaal wordt gekweekt op speciale voedingsbodems (media) die selectief zijn voor het vinden van de BRMO, ze remmen de groei van de gevoelige bacteriën en geven een kleur aan de resistente bacteriën (chromagar) . Als er een BRMO wordt gevonden wordt tevens een resistentiebepaling gedaan.
Moleculaire diagnostiek
Voor verschillende BRMO is het mogelijk om te screenen middels PCR, indien de PCR positief is volgt een kweek. De kweek is de gouden standaard voor het vaststellen van aanwezigheid van de BRMO.
PCR heeft als voordeel dat de negatieve monsters snel bekend zijn.
Het nadeel is dat er alleen naar bepaalde genen wordt gekeken, waardoor bacteriën met nieuwe/andere genen of veranderingen (mutaties) in het gen niet worden opgepikt in de PCR en foutief als negatief worden bestempeld.
Preventie
In het ziekenhuis wordt een beleid gevoerd om verspreiding van BRMO te voorkomen. Dit betekend dat er afhankelijk van het type BRMO isolatie maatregelen worden genomen bij opname in het ziekenhuis en soms ook bij bezoek aan de polikliniek. De maatregelen kunnen verschillen tussen ziekenhuizen.
Regionaal is een netwerk van zorginstellingen en GGD actief om informatie te delen en verspreiding te voorkomen. Zie hiervoor de website van GAIN.
Behandeling
Je kan meer informatie vinden over dragerschap op de pagina's van GAIN voor zorgverleners en voor patiënten.
Vaak is er bij BRMO alleen sprake van dragerschap. Hiervoor is alleen bij MRSA een behandeling beschikbaar (zie MRSA)
Behandeling hoeft alleen plaats te vinden als er sprake is van een infectie.
Voor de behandeling van een infectie met een BRMO zijn minder middelen beschikbaar dan voor ‘normale’ bacteriën.
Bij een urineweginfectie kan een middel worden gekozen dat nog gevoelig is, de duur van de behandeling hoeft niet te worden aangepast omdat er sprake is van een infectie met een BRMO.
Met antimicrobial stewardschip proberen we in de zorg de ontwikkeling van BRMO tegen te gaan. Een landelijke leidraad voor A-teams vind je hier.
In onze regio is het Gelders Antibioticaresistentie en Infectiepreventie Netwerk (GAIN) actief, je kan veel informatie vinden op hun website.
Artikel BRMO in de eerste lijn in Huisarts en Wetenschap augustus 2019
Webinar BRMO in de eerste lijn 4 juni 2020 via Nederlandse Zorgnetwerken NH-FL